Dokumentalny teatr to gatunek, który łączy elementy sztuki i analizy społecznej. Efekt końcowy powstaje w oparciu o autentyczne teksty, dokumenty, wywiady, bazuje na losach zwykłych ludzi, odwołuje się do tematów aktualnych.
Niemiecki dziennikarz Wolfgang Büscher, podróżujący z Berlina do Moskwy, mówił o Białorusi jako o „symbolu wschodu Europy, cmentarzu historii, źródle tragedii”, gdzie „materii rzeczywistej nie widać, bo zarasta ją trawa”.
Zdajemy sobie sprawę, że skala katastrof historycznych i tragedii jakie dotknęły Białorusinów jest tak wielka, że historia kraju staje się mitycznym zbiorem bolesnych wspomnień. Dzisiaj jednak ważne jest tworzenie prywatnego podręcznik współczesnej historii, wolnego od ideologii, motywów politycznych i mitologii.
Pierwsza część dokumentu powstała na bazie materiału z dwóch wypraw do białoruskiej części strefy ewakuacyjnej i rezerwatu promieniowania Polesskij. Są to wywiady osób ewakuowanych po awarii w Czarnobylu, dokumenty dotyczące skutków awarii w Czarnobylu oraz strefy ewakuacji, zapisy rozmów na forach związanych z budową elektrowni atomowej na Białorusi. Zdecydowaliśmy się traktować fora internetowe jako nowoczesny nośnik treści, którego język, inaczej niż literacki, jest wolny od sztuczności.
W ramach projektu realizowany konkurs rysunkowy dla dzieci na temat czarnobylskiej katastrofy. Rysunki dzieci zostaną wykorzystane podczas spektaklu. Zostaną również wykorzystane opowieści dzieci z książki „Szlak czarnej chmury” i „Charnobylskіja matylі”
Spektakl „Czarnobyl „jest krytycznym głosem młodego pokolenia. Jego misją jest obudzenie świadomość społecznej i przekonanie ludzi do rozmowy o problemie, który mimo upływu 28 lat, nadal ma wpływ na życie ludzi na Białorusi. Reżyser oddaje głos ludziom, których nikt nie słyszy, mówi o wydarzeniach, które nie zostały jeszcze poddane debacie publicznej … »(Paweł Wrona, Gazeta Teatralna)
Oficjalna premiera spektaklu odbyła się w Poznaniu, 7 grudnia 2013 r, w realizacji Teatru Biuro Podróży na Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym „Maski” (Poznań, Polska). Spektakl był także prezentowany na festiwalu Wioska Teatralna (Węgajty, Polska) i „Urban-fest” (Murmańsk, Rosja).
Reżyseria: Oksana Gaiko
Aktorzy: Svetlana Gajdalenok Siargiej Gaiko, Oksana Gaiko
Kierowanie światła i projekcji: Anna Fedorova, Alena Sztyk, Zmicer Martyniuk
Reżyseria dźwięku: Andrej Bagdanau
Dokumentalny materiał wideo i zdjęcia: Siargej Gaiko, Oksana Gaiko, Andrej Aleksievich Aliaksander Michalchyk
Edycja wideo: Siergiej Gaiko
Film – Art: Veta Verte
Praca z dokumentami, teksty ze stron internetowych: Oksana Gaiko, Anna Fedorova, Svetlana Gajdalenok
Tłumaczenie tekstu: Svetlana Gajdalenok Marina Zaurażnaja, Saada Arkhipova
Kierowca: Sergey Gaiko
Konkurs rysunkowy dla dzieci: Siergiej Gaiko, Marina Zaurażnaja
Sponsor konkursu rysunkowego: Hotel Hermitage
Czas: 60 min.