22.10.2016 sobota godz. 12:00 Domek Miedziorytnika, ul. Św. Mikołaja 1
Uładzimir Jahoudzik – prozaik, publicysta, dramaturg, laureat Nagrody Literackiej im. Janki Maura.
Literacka droga Uładzimira Jahoudzika od samego początku jest bardzo intensywna. Swoją pierwszą książkę „Pstrąg” w skład której weszły opowieść „I zawołałam ja…” i inne opowiadania „złowił” w 1984 roku. Drugi „Pstrąg” „przypłynął” w jego ręce z Moskwy w 1987 roku w postaci tłumaczenia tej książki przez Waliantynę Szczadryną. Tuż po „Pstrągu” jedna po drugiej zaczęły się pojawiać i być wydawane nowe książki: proza, sztuki teatralne, zbiory bajek, esejów o artystach i pisarzach. Czytelnicy dobrze pamiętają jego bardzo udane książki dla dzieci i dorosłych: „Oswojenie ptaka” (1989), pięknie opracowaną graficznie przez wybitnego artystę Uładzimira Sawicza; „Oczy nocnicy” (1989), która zobaczyła świat dzięki istniejącej kiedyś biblioteczce czasopisma „Młodość”; „Białe rysy na czarnym polu” (1995) – wybór artykułów i esejów o znanych działaczach kultury białoruskiej; i mnóstwo innych rozmaitych pozycji wydawniczych, tworzących niemal całą dziecięcą bibliotekę – nie da się wymienić wszystkich.
W 2008 roku Uładzimir Jahoudzik zainicjował i rozpoczął serię wydawniczą „Skarby Ojczyzny” i rozpoczął w jej ramach wydanie pięknych kolorowych książek dla uczniów, rodziców i nauczycieli. Każda książka jest poświęcona jednemu skarbowi. Takich książek-skarbów Uładzimir Jahoudzik opracował i wydał ponad 26. Na ich stronach pojawiły się opowiadania o białoruskiej zimie, wiośnie, lecie i jesieni; o Parkach Narodowych i Rezerwatach; o zwierzętach, ptakach, motylach, kwiatach; o jeziorach i rzekach.
Kiedyś Uładzimir Jahoudzik redagował gazetę „Dzieci i my”, czasopismo „Brzózka”, a w lutym 1995 roku założył swoje własne ekologiczne czasopismo-dwumiesięcznik dla rodziny i szkoły „Laskowiec” („Лесавік”). Dzięki jego staraniom zostało wydane ponad 80 numerów tego unikatowego czasopisma przyjaciół przyrody. Zresztą, Uładzimir Jahoudzik jest prawdziwym naturalistą, miłośnikiem Natury. Przez prawie całe życie mieszkając w dużym mieście, zachował jednak ciepłe uczucia w stosunku do wsi, gdzie się urodził i chodził do szkoły. Wcześnie stracił rodziców i musiał kontynuować naukę w rożnych szkołach-internatach, a jednak do rodzinnej wsi Kastrowicze i swojego ulubionego dziadka wracał w każde wakacje.
Bardzo owocnym stał się dla Uładzimira Jahoudzika 2005 rok – został wydany zbiór jego utworów w dwóch tomach „Wybrane” w znakomitym graficznym opracowaniu Jurasia Alisiewicza. Fundamentem dla „Wybranego” stały się książki dla dzieci, wcześniej wydane pojedynczo, wśród nich „Ptasia droga”, „Narodowe Parki Białorusi”, „Mieniesk i jego bracia”, „Słoneczne płatki korony”. Na Międzynarodowym Biennale Ilustracji BIB 2005 w Bratysławie zbiór ten dostał nagrodę honorową w nominacji „Najlepsze wydawnictwo”, gdzie głównymi kryteriami oceny była zarówno strona wizualna jak i treść książki oraz zagadnienie w jaki sposób wydawnictwo potrafi przedstawić materiał swoim czytelnikom.
Od 2012 roku Uładzimir Jahoudzik z sukcesem kontynuował wydawanie swoich nowych książek. Zajął się nie tylko pisaniem, ale także ich popularyzacją i rozpowszechnieniem w instytucjach edukacyjnych w całym kraju. Głownie poświęcone są one białoruskiej naturze, białoruskiej historii, legendom i podaniom. W tym samym roku ukazała się kolejna książka jego autorstwa „Niebieska studnia”, która zawiera 100 białoruskich legend i podań. A rok później, w 2013 roku – książka o naturze „Rok-korowód”, tuż po niej – zbiór opowiadań i malutkich utworów „Tajemnice leśne”, poświęcony rzekom, jeziorom, źródłom, i jeszcze za chwilę – książka bajek „Miedziany dziadek” i inne. Uładzimir Jahoudzik dobrze się zna na psychologii dziecięcej, potrafi rozmawiać z małymi czytelnikami o rzeczach wielkich, niepowtarzalnych, ogólnoludzkich. Dzieci uwielbiają jego twórczość, a on swoją drogą lubi spotkania z nimi. Bardzo korzystną dla uczniów jest książka Uładzimira Jahoudzika „Szlak Rogwołoda” (2013), odsłaniająca wiele sekretów białoruskiej historii i zawierająca przekaz znanej „Opowieści minionych lat”. Zaskakująca okazała się też książka „Był znak na niebie” (2015) opowiadająca o przyrodzie Białorusi w znakach i wydarzeniach. Co to znaczy? A właśnie to, że w swojej książce autor zebrał i uporządkował najbardziej interesujące informacje o białoruskiej przyrodzie w ponad tysiącletnim okresie, zapisanych w latopisach oraz na stronach druków zaczynając od 1002 roku – roku, kiedy „z nieba pływały gwiazdy i cały czas padało”…
Uładzimir Jahoudzik jest również dramaturgiem. Napisał liczne sztuki dla dzieci, które pokazywane były w teatrach lalek oraz w teatrach dramatycznych w całym kraju, popularyzowane w Radiu Białoruskim, w telewizji. Wśród nich – „Złote ziarenko” (teatralizowana w 1983 roku), „Słoneczko, zaświeć!” (wydana i przeniesiona na scenę teatralną w 1985 roku), „Piekła babcia kołacze” (razem z A. Szkilonkiem, przeniesiona na scenę teatralną w 1987 roku), „Sekrety Wohnika” (przeniesiona na scenę teatralną w 1987 roku), „Uśmiechnij się, Księżniczko…” (wydana i przeniesiona na scenę teatralną w 1990 roku) i dziesiątki innych…
Siarhiej Czyhryn,
Białoruskie Radio Racja
tłumaczenie Wiery Jahoudzik
